tărtăria tabletleri ne demek?

Tărtăria tabletleri, 1961'de Romanya'nın Tărtăria köyünün (yaklaşık olarak Alba lulia'dan 30 km uzaklıkta.) Neolitik kazı alanında bulunan üç kil tablettir.

Tabletlerin yaşının belirlenmesi, karbon yaş hesaplamasının yapılamamasından ve stratigrafisinin belirsiz olmasından dolayı çok zordur. Birkaç bilim insanı tabletlerin MÖ 5,300'den kaldığını düşünmektedir. İşaretleri inceleyen birçok bilim insanı ise tabletlerin en fazla MÖ 3,300'den (Sümer proto-yazı döneminin başlangıcı) olmak üzere MÖ 2,750 civarlarından kaldığını düşünmektedir.¹

Tabletler oyulmuş semboller içerir ve arkeolojistler arasında önemli bir tartışma konusudur. Geçmişte bazıları sembollerin dünyadaki bilinen en eski yazı biçimini temsil ettiğini iddia etmişlerdir. Bazı akademisyenler sembollerin Sümerlere ait olduklarını söylemesine rağmen Vinča sembolleri oldukları düşünülmektedir. İşaretler Sümerli proto-çivi yazısı benzeri, yani yarı Sümerlidir.

Açıklama

Tabletlerin ikisi dikdörtgen biçiminde ve üçüncüsü daire. Tamamı küçük; yuvarlak olan sadece 6 santimetre (2,4 inç) çapında ve ikisinde —bir yuvarlak ve bir dikdörtgen tablet— delikler açılmış.

Figür 1'deki (sol üst çeyrek daire) "V" şekilli işaret kayıp. (A. Záhonyi, 2019)

Üç tanesinin tümünün sadece bir yüzünde semboller var. Deliksiz dikdörtgen biçimindeki tablette bir boynuzlu hayvan, belirsiz bir şekil ve dal veya ağaç gibi bir bitkisel motif tasvir edilmektedir. Diğer tabletler çeşitli soyut semboller içermektedir.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

Haarmann, H (1990), "Writing from Old Europe", The Journal of Indo-European Studies
Jongbloed, Dominique (2011), Civilisations antédiluviennes (in French), Alphée ed
Makkay, J (1969), "The Late Neolithic Tordos Group of Signs", Alba Regia, pp. 9–50.
Makkay, J (1984), Early Stamp Seals in South-East Europe, Budapest.
Paliga S., The tablets of Tǎrtǎria.An enigma ? A reconsideration and further perspectives, Dialogues d'histoire ancienne, vol. 19, n°1, 1993. pp. 9–43; doi : 10.3406/dha.1993.2073
Winn, Sham MM (1973), The Signs of the Vinca Culture.
Winn, Sham MM (1981), Pre-writing in Southeast Europe: The Sign System of the Vinca culture, BAR.
Evans, A (1895), Cretan pictographs and prae-Phoenician script. With an account of a sepulchral deposit at Hagios Onuphrios near Phaestos in its relation primitive Cretan and Aegean culture, G.P.Putnams sons, p. 166.
Mandics, Gy., Záhonyi, A.: The message oh Tartaria and Tordos. Fríg (Pilisvörösvár, Hungary), 2018.
G.Papakitsos, I.Kenanidis: A Comparative Linguistic Study about the Sumerian Influence on the Creation of the Aegean Scripts. Article (PDF Available) · February 2015 ...
Minoan Sumerian | Giannhs Kenanidhs - Academia.edu
A. A. Vaiman. On the Quasi-Sumerian tablets from Tartaria. Археологические вести. Спб, 1994. Вып. 3. Аннотации. — ИИМК РАН
A.Falkenstein 1965 : Zu den Tontafeln aus Târtària, Germania 43 : 269-273.
Denise Schmandt-Besserat Before Writing, University of Texas Press, Austin, 1992.olume I: From Counting to Cuneiform.